als trefwoord met bijbehorende synoniemen:
als synoniem van een ander trefwoord:
woordverbanden van ‘overdenken’ grafisch weergegeven
in Charivarius' Een Ander Woord (1945):
in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):
Alle vier duiden het denken over eene zaak aan. Overwegen houdt het midden tusschen overdenken en overpeinzen; het beteekent in gedachten iets nagaan, het voor en tegen van iets in het oog vatten, wikken en wegen, om ten slotte tot een besluit te komen. Daar peinzen de beteekenis heeft van overwegen en geheel in gedachten verzonken zijn, duiden overpeinzen en bepeinzen eene sterkere inspanning van het denkvermogen aan dan overdenken. Daar overwegen ook kan beteekenen, in zich zelf gekeerd, diep in iets doordringen, gebruikt men soms overwegen in soortgelijke uitdrukkingen als bepeinzen; zijn zonden overwegen. Gods wet bepeinzen.
Denken is elke werkzaamheid van het verstand. Gaat deze gepaard met sterke inspanning en daaruit voortvloeiende afgetrokkenheid, dan noemt men het peinzen; zinnen, dat op zich zelf minder in gebruik is, veronderstelt bovendien inspanning om zich het gedachte levendig en duidelijk voor te stellen. Terwijl denken, peinzen en zinnen altijd door middel van een voorzetsel met hun voorwerp moeten verbonden worden, hebben overleggen, bepeinzen, bezinnen en overpeinzen een direct voorwerp. Bij overleggen, dat eigenlijk beteekent eene zaak van alle kanten beschouwen, heeft men een bepaald doel op het oog; overpeinzen ziet meer op de inspanning bij het overleggen; bezinnen is gelijk-beteekenend met bedenken en met overleggen. Bezin u eens goed; bezint eer gij begint; een onbezonnen plan. Bedenken (over zich bedenken zie bij beraden) is alles, wat voor een plan noodig is, in onzen geest in gereedheid brengen. Alles wel bedacht, zal ik er liever van afzien. (Zie voor bedenken ook uitdenken). Nadenken is door denken nader bij de waarheid of den grond van iets trachten te komen. Doordenken is aanhoudend, met alle mogelijke scherping van het verstand over iets denken; doordenken wordt gebruikt ten opzichte van eene zaak, die aanmerkelijke diepte heeft, die moeielijkheden oplevert; men zegt hiervan ook diep denken. Overdenken is eene zaak in haren ganschen omvang tot voorwerp van het denken maken.
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 2, blz. 463:
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 3, blz. 81:
in Nederduitsche synonymen (1836), band 1, blz. 286:
woorden met een verwante vorm:
bij andere sites:
debug info: 0.0134 nc