als woordenboektrefwoord:
als trefwoord met bijbehorende synoniemen: niet gevonden.
als synoniem van een ander trefwoord:
woordverbanden van ‘betrachten’ grafisch weergegeven
in Charivarius' Een Ander Woord (1945):
in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):
Een opgedragen, of als zoodanig gevoeld, werk verrichten. Doen zegt dit in het algemeen; het is de ruimste uitdrukking, en kan ook van redelooze wezens gebezigd worden. Van een jachthond, een aap, een paard kan men zeggen, dat zij hun werk goed doen, wanneer zij de diensten, waartoe zij zijn afgericht, stipt verrichten. Betrachten wordt alleen gebruikt in betrekking tot deugd of plicht; zijn plicht betrachten; de deugd betrachten; spaarzaamheid betrachten. Volbrengen is datgene volvoeren, wat men moet of wil doen. Zich kwijten van, dat zich losmaken beteekent, kan natuurlijk alleen van hem gebezigd worden, die beseft, dat de eene of andere verplichting op hem rust. Zich van eene opdracht kwijten. Tusschen zijn plicht betrachten en zich kwijten van zijn plicht bestaat dit verschil, dat het eerste een voortdurend, het laatste een oogenblikkelijk vervullen van plicht te kennen geeft.
Het oog aandachtig ergens op vestigen. Bekijken en bezien stonden in dezelfde verhouding tot elkaar als kijken en zien (Zie zien); thans heeft bekijken bezien bijna geheel verdrongen. Voor zoover bezien nog wordt gebruikt veronderstelt het minder oplettendheid en aandacht dan bekijken. Fig. gebruikt beteekent bekijken over iemand of iets zijne gedachten laten gaan: Je kunt de zaak ook van een anderen kant bekijken. In dezen zin komt bezien ook voor, dat in dit geval minder gemeenzaam is dan bekijken; alleen in de uitdrukking wel bezien, als bepaling bij een naamwoord, komt het veel voor: Wel bezien heeft die mededeeling toch iets raadselachtigs. Bezichtigen is zeer aandachtig en nauwkeurig bezien. Wij kregen van den fabrikant verlof om de fabriek te bezichtigen. Betrachten, in den zin van het oog op iets vestigen en er over denken, is nu verouderd. Beschouwen is nauwlettend iets bezien, en tevens over hetgeen men ziet nadenken. Als men het op de keper beschouwt, kan men wel zien, dat het geen eerste kwaliteit is. In fig. zin beteekent beschouwen iets met het oog des geestes bezien, zijne gedachten er over laten gaan. Nu de zaak van alle kanten zoo goed is beschouwd, kunnen we gerust een besluit nemen. Het is in deze beteekenis wat deftiger dan het gemeenzame bekijken.
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 1, blz. 327:
woorden met een verwante vorm:
bij andere sites:
debug info: 0.0033 c