Het eerste woord zegt meer dan de andere. Het drukt niet alleen uit, dat men door het lijden van anderen wordt aangedaan, maar sluit ook de bereidvaardigheid in om het lijden te verzachten. De barmhartige Samaritaan. Deelnemend onderstelt belangstelling in hetgeen anderen wedervaart, onverschillig of dit iets aangenaams of onaangenaams is. Mededoogend en nog sterker medelijdend geven altijd eene deelnemende belangstelling te kennen in het leed van anderen; deze woorden sluiten echter geen handelen in, zooals barmhartig.

Gevoel hebbende voor het leed van anderen.

Barmhartig is het edelst. Het wijst niet alleen aan. dat men met het lijden van anderen begaan is, maar dat men ook bereid is, dat leed te verzachten.

Deelnemend is men, wanneer men deel neemt in het leed van anderen, d. w. z. het leed gedeeltelijk ook tot het onze maakt; wij gevoelen dus hetzelfde verdriet. (Soms beteekent het ook: deelnemen in het geluk van anderen.)

Medelijdend is men, wanneer wij het leed van anderen mede-lijden, meegevoelen, zoodat wij begaan zijn met hun ongelukkig lot en wij hem dus beklagen willen. Dit gevoel behoeft ons evenwel niet te brengen tot het verleenen van hulp, gelijk de barmhartige doet.

Mededoogend is hetzelfde als medelijdend (doogen = lijden), maar wordt alleen in deftigen stijl gebruikt.