als woordenboektrefwoord:
als trefwoord met bijbehorende synoniemen:
als synoniem van een ander trefwoord:
woordverbanden van ‘maken’ grafisch weergegeven
in Charivarius' Een Ander Woord (1945):
in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):
Zijne kracht aanwenden om iets tot stand te brengen. Doen is het algemeene begrip, en wordt van elke uiting van kracht gezegd, onverschillig of deze van den mensch, het dier, of van eene natuurkracht of een begrip uitgaat. Men zegt evenzeer: wat doet de mensch en wat doet de hond als wat zou het weer willen doen en wat doet des menschen geloof tot zijne zaligheid. Handelen wordt vooral gebezigd van de door verstand en wil veroorzaakte werkzaamheid van redelijke wezens; van levenlooze stoffen en van dieren gebruikt men werken. Het middel begint te werken. De spinnen werken. Werken onderstelt altoos een uitwerksel, een gewrocht. Verrichten wordt meestal gebezigd van het volbrengen van een werk, dat op eene bepaalde wijze moet geschieden; zijne dagelijksche bezigheden verrichten. Verrichten grenst in zijne beteekenis aan volbrengen (z. afdoen); het heeft echter meer de handeling zelf op het oog, terwijl volbrengen meer op het resultaat ziet. Maken onderscheidt zich van doen hierdoor, dat de werking altijd onder het bereik der linnen valt, en gewoonlijk ook iets duurzaams achterlaat. (Eene wandeling, eene reis, een tocht maken zijn uitdrukkingen in strijd met het Nederlandsche taaleigen, dat hier doen vereischt). Vervaardigen voegt aan de beteekenis van maken die van voltooien toe. Gelijk verrichten doorgaans in een goeden zin gebruikt wordt, komt bedrijven meest altijd in een slechten zin voor, b.v. eene edele daad verrichten, een snood stuk bedrijven.
Terwijl bijbrengen en aanvoeren (zie bijbrengen) gebruikt worden, wanneer men eene bewering kracht wil bijzetten door het aanhalen van punten, waarop de bewering steunt, of wanneer men een betoog door bewijzen wil staven, drukken deze enkel het te kennen geven van nieuwe gedachten of een nieuw voorstel uit. Opperen is het mededeelen van de gedachten of van het voorstel zonder dit nog uit te werken; te berde brengen, eigenlijk ter tafel brengen, is het eenvoudig ter sprake brengen van eene gedachte; inbrengen is het te kennen geven van iets nieuws, dat tegenover het reeds gezegde kan gesteld worden. Wat hebt gij nog in te brengen? Men brengt bedenkingen in; maakt aanmerkingen, tegenwerpingen; oppert een denkbeeld, een bezwaar, eene bedenking. In opperen ligt het bijbegrip, dat men de eerste is, die (althans op dat oogenblik) van het aangevoerde melding maakt. Van verschillende zijden is het denkbeeld geopperd de internationale geschillen door een Europeesch scheidsgerecht te doen beslechten.
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 1, blz. 228:
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 2, blz. 394:
in de lijst met antoniemen (woorden met een tegengestelde betekenis):
woorden met een verwante vorm:
zie ook:
bij andere sites:
debug info: 0.0044 c