duister
als woordenboektrefwoord:
- duister:
- bn. bw. (-der, -st), donker; onduidelijk ; verward.
- duister:
- o. duisternis.
als trefwoord met bijbehorende synoniemen:
- duister (bn) :
- geheimzinnig, verborgen, onduidelijk, troebel, onbegrijpelijk, raadselachtig, vaag, nevelig, mysterieus, cryptisch, obscuur, onverklaarbaar
- duister (bn) :
- somber, zwart, dreigend, donker
- duister (bn) :
- illegaal, louche, snood
- duister (zn) :
- duisternis, donker, donkerte, obscuriteit, duisterheid
als synoniem van een ander trefwoord:
- verward (bn) :
- duister, ingewikkeld, vreemd, warrig, onduidelijk, onbegrijpelijk, raadselachtig, vaag, onbestemd, chaotisch, onsamenhangend, wanordelijk, overhoop, incoherent, onordelijk, labyrintisch, regelloos, ongeordend
- raadselachtig (bn) :
- geheimzinnig, wonderlijk, duister, ingewikkeld, vreemd, onbegrijpelijk, mysterieus, mystiek, sfinxachtig, onverklaarbaar, ondoorgrondelijk, hiëroglifisch, delfisch, enigmatisch, sibillijns
- vaag (bn) :
- onbepaald, duister, onduidelijk, wazig, zweverig, ontwijkend, mistig, onscherp, nevelig, onnauwkeurig, schemerig, dof, schimmig, beneveld, schimachtig, schemerachtig, beloken
- onduidelijk (bn) :
- twijfelachtig, geheimzinnig, onbeslist, onbepaald, duister, warrig, wazig, onbegrijpelijk, onzeker, verward, vaag, onscherp, mysterieus, schimmig, hermetisch, onhelder
- somber (bn) :
- bewolkt, druilerig, zwart, duister, dreigend, akelig, gedekt, donker, miezerig, naargeestig, luguber, triestig, onverlicht
- verborgen (bn) :
- geheimzinnig, duister, onbekend, onbegrijpelijk, geheim, cryptisch, heimelijk, mystiek, occult, verholen, onuitgesproken
- geheim (bn) :
- duister, bedekt, verborgen, ondergronds, stiekem, illegaal, heimelijk, clandestien, verholen, beloken, verdoken
- geheimzinnig (bn) :
- gesloten, duister, verborgen, raadselachtig, mysterieus, mystiek, onverklaarbaar, ondoorgrondelijk
- sinister (bn) :
- somber, griezelig, veeg, duister, onheilspellend, naargeestig, onguur, schrikwekkend, snood
- donker (bn) :
- duister, inktzwart, pikkedonker, pikdonker, obscuur, onverlicht
- mysterieus (bn) :
- geheimzinnig, duister, onbegrijpelijk, raadselachtig
- onbegrijpelijk (bn) :
- duister, onverstaanbaar, verward, onbevattelijk
- troebel (bn) :
- duister, onduidelijk, wazig, mat, dof, onklaar
- zwart (bn) :
- gekleurd, duister, donker, pikzwart, maanloos
- cryptisch (bn) :
- duister, verborgen, raadselachtig
- onbegrijpelijk (bn) :
- duister, vreemd, raadselachtig
- obscuur (bn) :
- duister, donker
- donker (zn) :
- duister, duisternis, donkerte
- duisternis (zn) :
- duister, donker, donkerte
woordverbanden van ‘duister’ grafisch weergegeven
in Charivarius' Een Ander Woord (1945):
- duister:
- donker, ondoorzichtig, onbegrijpelijk
- geheimzinnig:
- raadselachtig, onverklaarbaar, onbegrijpelijk, duister, vreemd, gesloten, achterhoudend, verborgen
- ingewikkeld:
- samengesteld, bewerkelijk, duister, onbegrijpelijk, moeilijk
- onbegrijpelijk:
- onbevattelijk, onverklaarbaar, onnaspeurlijk, raadselachtig, duister, onduidelijk, moeilijk, wonderlijk, verward, geheimzinnig
in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):
Somber heet datgene, wat vroolijk aan- of uitzicht mist, en dus een onaangenamen, beklemmenden indruk maakt: eene sombere woning, een somber oord, een sombere dag: figuurlijk: eene sombere stemming. Donker ziet op gebrek aan licht en helderheid: eene donkere kamer, een donkere dag; figuurlijk: donkere uitzichten, donkere tijden. Duister wijst op de geheele afwezigheid van licht. Eene zonsverduistering, het nachtelijk duister. Doodsch, eig. als iets of iemand die dood is, of aan een doode eigen, is het tegenovergestelde van levendig, opgewekt, vroolijk, druk. Eene doodsche straat; eene doodsche kleur; eene doodsche vlakte.
Aldus noemt men alles wat niet gemakkelijk begrepen kan worden. Verborgen is wat men niet opmerken, of niet weten kan; verholen drukt dit niet zoo sterk uit, want met voldoende scherpzinnigheid kan men wat verholen is wel ontdekken. Eene verborgen deur. Iets in het verborgen doen. Er ligt in de werken van dien schrijver een verholen misnoegen met de orde van zaken. Onduidelijk is, wat ons gebrekkig wordt voorgesteld; duister waaraan op zich zelf de noodige klaarheid ontbreekt, en waarvan men het verband, den samenhang moeilijk kan vatten. De teekening was zeer onduidelijk. De verhandelingen van dien geleerde zijn hier en daar zeer duister. Geheimzinnig is wat geheel of gedeeltelijk aan de waarneming onttrokken is; raadselachtig wat gepaard gaat met veel, wat ons bij eene oppervlakkige beschouwing onbegrijpelijk toeschijnt, De eeredienst der oude Egyptenaren had veel geheimzinnigs. Uwe handelwijze vind ik raadselachtig.
in Keur van Nederlandsche Synoniemen (1922):
Gebrek aan licht hebbende.
Somber geeft meer den onaangenamen indruk te kennen, dien een belemmerde toegang van het licht teweeg brengt; donker ziet meer op de onvoldoende belichting zelf. Een somber vertrek heeft door zijn bouworde (bijv. door weinig of kleine ramen, door boom en enz.) iets onaangenaams en beklemmends. Daarentegen kan het vertrek door toevallige omstandigheden donker zijn. Bij regenachtig weer is het in de kamer vroeg donker.
Duister duidt een algeheele afwezigheid van licht aan, en is dus sterker dan donker. Men spreekt daarom niet van maansverdonkering, maar van maansverduistering.
Figuurlijk gebruikt wil somber zeggen: triestig, bijv. een sombere stemming; donker staat dan gelijk met zorgwekkend : een donkere toekomst, terwijl duister dan beteekent: verward, onduidelijk, bijv. een duistere redeneering.
in Nederduitsche synonymen (1836), band 1, blz. 368:
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 2, blz. 88:
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 2, blz. 86:
in de lijst met antoniemen (woorden met een tegengestelde betekenis):
- duister ≠
- licht, ondubbelzinnig
woorden met een verwante vorm:
zie ook:
bij andere sites:
debug info: 0.0035 c
