begrijpen

als woordenboektrefwoord:

begrijpen:
(begrepen), verstaan.

als trefwoord met bijbehorende synoniemen:

begrijpen (ww) :
inzien, opmaken, voelen, bevatten, verstaan, kunnen plaatsen, doorzien, afleiden, volgen, opvatten, interpreteren, aanvoelen, snappen, beseffen, vatten, doorhebben, expliciteren
begrijpen (ww) :
vernemen, te weten komen, horen, kennis nemen van, ter ore komen, aan de weet komen
begrijpen (ww) :
meetellen, er rekening mee houden, ermee rekenen

als synoniem van een ander trefwoord:

zien (ww) :
onderscheiden, staren, bekennen, ervaren, inzien, spotten, signaleren, beschouwen, opmerken, begrijpen, herkennen, blikken, aanschouwen, bijwonen, tegenkomen, waarnemen, kijken, bezichtigen, aanmerken, turen, gewaarworden, ontwaren
uitleggen (ww) :
toelichten, duiden, begrijpen, verklaren, uiteenzetten, opvatten, interpreteren, verhelderen, verduidelijken, expliceren, expliciteren, preciseren, annoteren, commentariëren, uiteendoen, expliqueren, verdietsen
beseffen (ww) :
inzien, weten, voelen, begrijpen, aanvoelen, vatten, doorkrijgen, onderkennen, gevoelen, zich realiseren, zich bewust zijn van
inzien (ww) :
weten, erkennen, verstaan, begrijpen, zien, bespeuren, snappen, beseffen, vatten, doorhebben, onderkennen, zich realiseren
horen (ww) :
opvangen, bevatten, vernemen, verstaan, opmerken, begrijpen, waarnemen, te horen krijgen, vatten, bemerken, capteren
voelen (ww) :
ervaren, merken, begrijpen, bespeuren, ondervinden, waarderen, aanvoelen, beseffen, gewaarworden, invoelen, gevoelen
bevatten (ww) :
inzien, doorgronden, denken, verstaan, begrijpen, snappen, vatten, doorhebben, zich voorstellen
weten (ww) :
inzien, bevatten, begrijpen, beseffen, zich realiseren, zich voorstellen
opvatten (ww) :
ervaren, beschouwen, begrijpen, beoordelen, uitleggen, interpreteren
doorzien (ww) :
doorgronden, begrijpen, snappen, doorhebben, bevroeden
snappen (ww) :
inzien, bevatten, verstaan, begrijpen, doorzien, vatten
lezen (ww) :
opmaken, begrijpen, opvatten, interpreteren
verstaan (ww) :
weten, kennen, beheersen, begrijpen, snappen
vatten (ww) :
begrijpen, snappen, beseffen, doorhebben
omvatten (ww) :
verstaan, begrijpen
dagen (ww) :
begrijpen, snappen
volgen (ww) :
begrijpen, snappen
verstaan (ww) :
begrijpen, horen

woordverbanden van ‘begrijpen’ grafisch weergegeven

in Charivarius' Een Ander Woord (1945):

in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):

De noodige kennis van iets in zijn geest opnemen. Verstaan drukt enkel het opnemen dier kennis uit en laat de wijze, waarop zij verworven wordt, onbepaald. Het wordt gebruikt van het onderkennen van den zin van iets, of van de beteekenis van een teeken. Begrijpen en bevatten daarentegen sluiten in, dat het eenige inspanning kost om de zaak in haren geheelen omvang in onzen geest op te nemen, en de gronden, waarop iets berust, te vatten; het geeft tevens te kennen, dat er eene zekere mate van scherpzinnigheid voor wordt vereischt. Beseffen hoeft meer bepaald de beteekenis van een innig, levendig begrip van iets hebben, iets door zijn denkvermogen en gevoel leeren kennen. Het kind besefte den omvang van het verlies niet.

Eene zaak goed doorzien en verstaan. Inzien duidt dit meer algemeen aan. Begrijpen is het verband zien, dat er tusschen de deelen van het een of ander, eene redeneering of handeling, bestaat; het zegt minder aangaande de inspanning, die voor de daad van verstaan noodig is geweest; in de spreektaal wordt hiervoor ook vatten gebruikt. Bevroeden sluit in, dat zij veel nadenken en scherpzinnigheid heeft vereischt. Doorgronden is, evenals doorzien, de geheime drijfveeren zien, doordringen tot het innerlijk, datgene, wat minder gemakkelijk te begrijpen is, niet oppervlakkig, maar door en door verstaan. Zie onder begrijpen.

in Keur van Nederlandsche Synoniemen (1922):

Duidelijk kennis van iets hebben.

Verstaan drukt alleen uit, dat de aangeboden kennis (het gehoorde, gelezene enz.) ons geestelijk eigendom wordt, maar geeft niet aan, of dit met of zonder moeite onzerzijds geschiedt. Druk je wat duidelijker uit, ik versta je niet. (Letterlijk zegt verstaan: bij iets blijven staan, om het goed op te nemen; vandaan ook de beteekenis van goed hooren: Nog op grooten afstand kon men den spreker verstaan.)

Bevatten en begrijpen hebben het bij denkbeeld-dat men zich moeite geeft om van iets kennis te krijgen, terwijl zij verder onderstellen, dat men voor het verwerven van die kennis eenige scherpzinnigheid moet bezitter. Bevatten duidt aan, dat de zaak voor ons verstand niet te groot is, dat men ze kan omvatten, terwijl begrijpen er op wijst, dat de zaak zoo nabij ons ligt, dat wij ze kunnen grijpen, m. a. w. dat zij voor ons verstand niet te hoog gaat. Ik begrijp maar niet, dat hij zich tot dien stap heeft laten overhalen (dat gaat boven mijn begrip). Niemand kan de wijsheid, des Scheppers bevatten (in al haar omvang doorgronden, daarvoor is ons verstand te klein). Bevatten is dus sterker dan begrijpen.

Beseffen wil zeggen, dat wij met ons bewustzijn (besef) van iets krijgen, zoodat wij ons die kennis goed bewust zijn. Hij besefte, welk een verplichting hij op zich genomen had, d.i. hij is er zich ten volle bewust van; hij is er van doordrongen en overtuigd.

in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 1, blz. 245:

in Nederduitsche synonymen (1836), band 1, blz. 252:

woorden met een verwante vorm:

werkwoord
bijvoeglijk naamwoord

zie ook:

bij andere sites:

synoniemen-sites:
algemene woordenboeken:
oorsprong:
woordcombinaties:
zinsverband en voorbeeldzinnen:
vertalen:
naar het
overige:

debug info: 0.0025 c