als woordenboektrefwoord:
als trefwoord met bijbehorende synoniemen:
als synoniem van een ander trefwoord:
woordverbanden van ‘verwijdering’ grafisch weergegeven
in Charivarius' Een Ander Woord (1945):
in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):
Tusschenruimte tusschen twee of meer plaatsen, waar personen of voorwerpen zich bevinden. Afstand duidt het van elkaar verwijderd zijn van voorwerpen aan, doch laat die tusschen-ruimte geheel onbepaald. Verte ziet op eene hoedanigheid van den afstand van voorwerpen, en duidt altijd een grooten afstand aan. Verwijdering geeft te kennen dat de voorwerpen, waarvan men spreekt vroeger nader bij elkaar waren. Dat lijkt er in de verte niet naar. Iemand op een afstand houden, zorgen dat hij niet te gemeenzaam wordt, niet te veel nadert. Op eerbiedigen afstand blijven. De afstand tusschen Amsterdam en Haarlem. Hiervoor kan verwijdering niet gebruikt worden. De verwijdering, waarin zij zich van hare ouders bevindt, maakt dat zij hen niet dikwijls bezoeken kan. Hiervoor zou ook afstand gebruikt kunnen worden. In fig. zin wordt verwijdering ook gebezigd voor eene verkoeling, die tusschen vrienden of bloedverwanten is ontstaan. Langzamerhand was er eenige verwijdering gekomen tusschen. de twee oude schoolmakkers.
Deze woorden zijn in zooverre synoniem, dat beide gebruikt worden voor de verhouding van hen, die vrienden geweest zijn. Verkoeling ziet op het verflauwen der vriendschap, verwijdering op den afstand, die tusschen de vrienden gekomen is. Het laatste is sterker dan het eerste verkoopen — veilen. Verkoopen is iets voor een zekeren prijs aan anderen overdoen. Veilen in het openbaar bij opbod en afslag verkoopen: verkrijgbaar stellen voor den meestbiedende. Zie afslaan.
in Keur van Nederlandsche Synoniemen (1922):
De ruimte tusschen twee voorwerpen.
Verwijdering drukt uit, dat die tusschenruimte vroeger niet bestond. Hoe meer men bijv. de stad achter zich laat, hoe grooter dus eigenlijk de verwijdering wordt. Het gebruik wil echter, dat dit woord thans alleen figuurlijk voorkomt. Sedert er tusschen deze twee vrienden verwijdering is ontstaan, gaat ieder zijns weegs.
Afstand duidt eenvoudig aan, dat er tusschen twee voorwerpen een zekere ruimte bestaat als gevolg van den stand, dien zij ten opzichte van elkander innemen. De afstand tusschen Amsterdam en Baarn bedraagt 36 K.M. (Waarom is hier verwijdering niet gebruikelijk?)
Verte wijst alleen het tegengestelde van nabijheid aan en duidt dus altijd op een eenigszins grooteren afstand. Men kan dan ook niet zeggen in een verte, maar wel in de verte, terwijl afstand wel degelijk het lidwoord van onbepaaldheid kan hebben.
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 1, blz. 136:
woorden met een verwante vorm:
bij andere sites:
debug info: 0.017 nc