als woordenboektrefwoord:
als trefwoord met bijbehorende synoniemen:
als synoniem van een ander trefwoord:
woordverbanden van ‘beseffen’ grafisch weergegeven
in Charivarius' Een Ander Woord (1945):
in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):
De noodige kennis van iets in zijn geest opnemen. Verstaan drukt enkel het opnemen dier kennis uit en laat de wijze, waarop zij verworven wordt, onbepaald. Het wordt gebruikt van het onderkennen van den zin van iets, of van de beteekenis van een teeken. Begrijpen en bevatten daarentegen sluiten in, dat het eenige inspanning kost om de zaak in haren geheelen omvang in onzen geest op te nemen, en de gronden, waarop iets berust, te vatten; het geeft tevens te kennen, dat er eene zekere mate van scherpzinnigheid voor wordt vereischt. Beseffen hoeft meer bepaald de beteekenis van een innig, levendig begrip van iets hebben, iets door zijn denkvermogen en gevoel leeren kennen. Het kind besefte den omvang van het verlies niet.
in Keur van Nederlandsche Synoniemen (1922):
Duidelijk kennis van iets hebben.
Verstaan drukt alleen uit, dat de aangeboden kennis (het gehoorde, gelezene enz.) ons geestelijk eigendom wordt, maar geeft niet aan, of dit met of zonder moeite onzerzijds geschiedt. Druk je wat duidelijker uit, ik versta je niet. (Letterlijk zegt verstaan: bij iets blijven staan, om het goed op te nemen; vandaan ook de beteekenis van goed hooren: Nog op grooten afstand kon men den spreker verstaan.)
Bevatten en begrijpen hebben het bij denkbeeld-dat men zich moeite geeft om van iets kennis te krijgen, terwijl zij verder onderstellen, dat men voor het verwerven van die kennis eenige scherpzinnigheid moet bezitter. Bevatten duidt aan, dat de zaak voor ons verstand niet te groot is, dat men ze kan omvatten, terwijl begrijpen er op wijst, dat de zaak zoo nabij ons ligt, dat wij ze kunnen grijpen, m. a. w. dat zij voor ons verstand niet te hoog gaat. Ik begrijp maar niet, dat hij zich tot dien stap heeft laten overhalen (dat gaat boven mijn begrip). Niemand kan de wijsheid, des Scheppers bevatten (in al haar omvang doorgronden, daarvoor is ons verstand te klein). Bevatten is dus sterker dan begrijpen.
Beseffen wil zeggen, dat wij met ons bewustzijn (besef) van iets krijgen, zoodat wij ons die kennis goed bewust zijn. Hij besefte, welk een verplichting hij op zich genomen had, d.i. hij is er zich ten volle bewust van; hij is er van doordrongen en overtuigd.
in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 1, blz. 245:
in Nederduitsche synonymen (1836), band 1, blz. 252:
in de lijst met antoniemen (woorden met een tegengestelde betekenis):
woorden met een verwante vorm:
zie ook:
bij andere sites:
debug info: 0.0022 c