nopen

als woordenboektrefwoord:

nopen:
(genoopt), aanmoedigen ; noodzaken.

als trefwoord met bijbehorende synoniemen:

nopen (ww) :
aansporen, aanzetten, bewegen, overhalen, overreden
nopen (ww) :
noodzaken, dwingen, verplichten

als synoniem van een ander trefwoord:

aanzetten (ww) :
aandrijven, aanhitsen, aanjagen, aanmanen, aanmoedigen, aanporren, aansporen, aanstoken, aanvuren, aanwakkeren, bemoedigen, bewegen, drijven, ingeven, inspireren, instigeren, jachten, manen, nopen, ophitsen, opporren, oproepen, opruien, opstoken, opwekken, opzwepen, pramen, prikkelen, pushen, stimuleren, uitnodigen, verhaasten
bewegen (ww) :
aanzetten, nopen, overhalen, overreden, bepraten, bewerken
dwingen (ww) :
forceren, noodzaken, nopen, pramen, pressen, verplichten
pressen (ww) :
aanzetten, dwingen, nopen, overhalen, pushen
verplichten (ww) :
binden, dwingen, eisen, noodzaken, nopen

woordverbanden van ‘nopen’ grafisch weergegeven

in Charivarius' Een Ander Woord (1945):

in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):

Tot een besluit of eene handeling brengen. Bij bewegen kan de tegenstand, dien wij te overwinnen hebben, gering zijn, bij aansporen en nopen (aanprikkelen) is hij dat nooit; evenmin bij aan zetten , dat meestal gebruikt wordt van eene aansporing ten kwade. Overhalen heeft in zekeren zin de sterkste beteekenis, want het onderstelt, dat men niet alleen iemand tot eene wilsbepaling moet brengen; maar dat er reeds eene wilsbepaling in tegenovergestelden geest heeft plaats gegrepen, waarop men hem moet bewegen om terug te komen. Bewegen, aansporen en overhalen geschieden meer door verstandelijke, nopen meer door zedelijke; drangredenen. Overreden is door wegsleepende redeneering, door welbespraaktheid, iemand overhalen iets te doen of na te laten. Door verleidelijke aanbiedingen werd Rennenberg bewogen (overgehaald) de zijde van Oranje te verlaten. Iemand aansporen tot deugd. Wat mij vooral noopte zijn verzoek in te willigen, was de herinnering aan den belangrijken dienst, dien hij mij in vroeger jaren bewezen had. De welsprekende abt wist vele edellieden te overreden aan den kruistocht deel te nemen. Zie onder aandrijven.

Iemand door middel van zijne kracht tot iets brengen. Noodzaken is iemand door nood er toe brengen om iets te doen. Het veronderstelt nog geen gewelddadige maatregelen, doch zulke, die het den persoon, die genoodzaakt wordt, onmogelijk maken anders te handelen. Dringen, dwingen, nopen en pressen veronderstellen meerdere of mindere mate van geweld. Bij nopen brengt men hem er toe, door hem met een prikkel aan te zetten; deze prikkel kan echter van zedelijken aard zijn. Dringen veronderstelt een voort duwen, waarbij de betrokken persoon nog de vrijheid zijner beweging behoudt. Bij pressen is een krachtige druk aanwezig, die hem niet alleen steeds verder voortdrijft, maar ook het ter zijde uitwijken geheel onmogelijk maakt. Terwijl dringen, nopen en pressen altijd nog eenige medewerking van den betrokken persoon onderstellen, is zulks bij dwingen niet het geval. Hierbij is de vrijheid volstrekt beperkt en degene, die gedwongen wordt, moet door kracht en geweld er toe gebracht worden om iets te doen, dat tegen zijn wil is. De omstandigheden noodzaakten mij zoo te handelen. De liefde van Christus dringt ons; de tijd dringt. Iemand met geweld tot iets dwingen; gedwongen fraaiigheid. Zijne eerzucht noopte hem zoo te handelen. Hij preste ons mee naar binnen te gaan.

in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 1, blz. 348:

bij andere sites:

synoniemen-sites:
algemene woordenboeken:
oorsprong:
zinsverband en voorbeeldzinnen:
vertalen:
naar het
overige:

debug info: 0.0026 c