helder

als woordenboektrefwoord:

helder:
bn. (-der, -st), klaar, licht; zuiver ; blinkend.

als trefwoord met bijbehorende synoniemen:

helder (bn) :
overtuigend, zuiver, duidelijk, begrijpelijk, klaar, inzichtelijk, overzichtelijk, limpide
helder (bn) :
wakker, glanzend, intelligent, scherpzinnig, scherp, fris, uitgeslapen, blinkend, vinnig
helder (bn) :
licht, doorschijnend, slim, doorzichtig, pienter, lumineus, lucide, lichtgevend
helder (bn) :
schoon, zindelijk, proper, rein
helder (bn) :
doorzichtig, transparant
helder (bn) :
zonnig, onbewolkt

als synoniem van een ander trefwoord:

duidelijk (bn) :
overduidelijk, afgetekend, helder, onmiskenbaar, onbetwistbaar, onomstotelijk, onweerlegbaar, klaarblijkelijk, evident, ondubbelzinnig, zonneklaar, flagrant, ontegenzeglijk, klaarblijkend, ontegenzeggelijk, ontegensprekelijk, onloochenbaar, apert, merkelijk
rein (bn) :
schoon, net, zuiver, helder, maagdelijk, netjes, puur, onbevlekt, ongerept, zindelijk, smetteloos, onbesmet, vlekkeloos, kuis, ongekreukt, onverdorven, onbezoedeld
wakker (bn) :
flink, vlug, glad, sterk, helder, levendig, uitgeslapen, bijdehand, pienter, alert, kwiek, vinnig, kordaat, ferm, vigilant, bij de pinken, pront, vief
klaar (bn) :
glashelder, zuiver, licht, duidelijk, helder, begrijpelijk, rijp, transparant, patent, ondubbelzinnig, zonneklaar, lucide
schoon (bn) :
vers, brandschoon, net, zuiver, helder, netjes, fris, hygiënisch, zindelijk, smetteloos, proper, rein, clean, onbezoedeld
goochem (bn) :
verstandig, snugger, helder, slim, uitgekookt, uitgeslapen, bijdehand, pienter, kien, van zessen klaar, bij de pinken
scherpzinnig (bn) :
gevat, intelligent, spits, helder, knap, scherp, kritisch, slim, opmerkzaam, vernuftig, schrander, scherpziend
overtuigend (bn) :
geloofwaardig, helder, krachtig, doorslaand, onweerlegbaar, steekhoudend, afdoend, overredend
begrijpelijk (bn) :
glashelder, te begrijpen, duidelijk, helder, verstaanbaar, verklaarbaar, klaar, bevattelijk
overzichtelijk (bn) :
duidelijk, helder, begrijpelijk, schematisch, ordelijk, geordend, overschouwbaar
uitgeslapen (bn) :
vlug, snugger, helder, bijdehand, kwiek, leep, van zessen klaar, bij de pinken
lumineus (bn) :
helder, uitstekend, heerlijk, prachtig, schitterend, lichtend, lucide
hel (bn) :
opvallend, opzichtig, helder, fel, stralend, blinkend, schel
bevattelijk (bn) :
duidelijk, helder, aannemelijk, begrijpelijk, doorzichtig
levendig (bn) :
wakker, flink, vlug, helder, fleurig, fris, fel, vinnig
zindelijk (bn) :
schoon, net, helder, netjes, hygiënisch, proper, rein
licht (bn) :
zonnig, verlicht, helder, bleek, klaar, lumineus
duidelijk (bn) :
zuiver, helder, logisch, klaar, proper, lucide
inzichtelijk (bn) :
duidelijk, helder, begrijpelijk
scherp (bn) :
duidelijk, helder, haarscherp
fris (bn) :
schoon, helder, hygiënisch
onbewolkt (bn) :
vrolijk, helder, wolkeloos
zuiver (bn) :
duidelijk, helder, klaar
sprekend (bn) :
helder, geprononceerd
fel (bn) :
hel, helder, scherp
liquide (bn) :
vloeibaar, helder
blank (bn) :
glanzend, helder
lucide (bn) :
helder
vinnig (bn) :
helder
netjes (bw) :
fatsoenlijk, keurig, schoon, mooi, opgeruimd, gepast, net, zuiver, verzorgd, helder, knap, beleefd, ordelijk, zindelijk, fijntjes, onberispelijk, proper, rein, clean, knapjes, comme il faut, propertjes, fraaitjes, pront, gekloft

woordverbanden van ‘helder’ grafisch weergegeven

in Charivarius' Een Ander Woord (1945):

in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):

Begrijpelijk is een passief begrip: het ziet op zaken, die men licht kan begrijpen, waarvan men de oorzaak licht kan inzien (soms wordt het, en nog meer het tegenovergestelde onbegrijpelijk, in actieven zin gebruikt; b.v. wat is hij van daag weer onbegrijpelijk; ik kan hem niets aan het verstand brengen); bevattelijk is een actief begrip wanneer het ziet op personen, die iets licht bevatten of begrijpen; in passieven zin is het synoniem met duidelijk, en beteekent dan wat voor de bevatting geschikt is. Hij weet alles zoo bevattelijk te maken. Duidelijk is sterker dan begrijpelijk en geeft te kennen, dat men iets bijna zonder nadenken kan begrijpen; van iets waarop in letterlijken of figuurlijken zin het volle licht valt, welks omtrekken dus goed waarneembaar en gemakkelijk te onderscheiden zijn, gebruikt men klaar en helder. Het eerste meer in tegenoverstelling van troebel, het tweede in tegenoverstelling van duister. (Vergelijk bij helder). Verstaanbaar is in de eerste plaats datgene, wat gemakkelijk gehoord kan worden, en vervolgens datgene, waarvan men gemakkelijk den zin kan vatten. Eene onbegrijpelijke dwaling. Een bevattelijk kind. Een duidelijk bewijs. Hij spreekt verstaanbare taal. Hij gaf ons eene klare en heldere voorstelling der zaak.

helder, klaar

De lichtstralen doorlatende of terugkaatsende. Helder ziet zoowel op de zuiverheid der oppervlakte, als op die van den inhoud. Bij Kiliaen beteekende het nog doorzichtig. Thans wordt het meer bepaald in tegenstelling met donker gedacht, en heeft het de bijgedachte van licht van kleur. Klaar is datgene wat de lichtstralen ongehinderd doorlaat, wat dus niet troebel is; het ziet derhalve alleen op de zuiverheid van den inhoud van iets. Helder glas, helder water, een heldere lucht, de heldere kleuren; de spiegel is helder; het water is klaar als kristal; een klare bron.

helder, schoon, zindelijk

Wat goed gereinigd of gewasschen is. Helder ziet meer op de lichtere kleur, die iets krijgt, nadat het vuil er uit verwijderd is. Schoon op de reinheid en het frissche uiterlijk, zindelijk op de afwezigheid van vuil, en wat men erbij veronderstelt: afkeerigheid van onreinheid. De kleeren van die arme vrouw zijn altijd even helder. Hoe een schoone boezelaar aan. Schoone handen. Zij was zindelijk op haar handen. Eene knappe, zindelijke dienstbode.

in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 2, blz. 244:

helder, klaar

in de lijst met antoniemen (woorden met een tegengestelde betekenis):

helder
flets, goor, groezelig, mistig, onhelder, smerig, troebel, vaal, vies, vuil

woorden met een verwante vorm:

zelfstandig naamwoord

bij andere sites:

in het Verwarwoordenboek van Jan Renkema:
synoniemen-sites:
algemene woordenboeken:
oorsprong:
zinsverband en voorbeeldzinnen:
vertalen:
naar het
overige:

debug info: 0.0027 c