werken

als woordenboektrefwoord:

werken:
(gewerkt, soms: gewrocht), arbeiden.

als trefwoord met bijbehorende synoniemen:

werken (ww) :
uitwerken, effect sorteren, helpen, beïnvloeden, dienen, invloed hebben op, invloed hebben, invloed uitoefenen op, baten
werken (ww) :
draaien, lopen, aan staan, marcheren, doen, gaan, opereren, functioneren
werken (ww) :
krimpen, scheuren, uitzetten, bewegen, verzakken
werken (ww) :
zwoegen, bezig zijn, arbeiden, zich inspannen
werken (ww) :
scheeftrekken, kromtrekken
werken (ww) :
gisten, fermenteren

als synoniem van een ander trefwoord:

dienen (ww) :
werken, optreden, dienst doen, figureren, opereren, functioneren, fungeren, occuperen
opereren (ww) :
werken, handelen, optreden, te werk gaan, functioneren, handelend optreden
lopen (ww) :
werken, draaien, in bedrijf zijn, marcheren, gaan, functioneren
functioneren (ww) :
werken, draaien, lopen, in bedrijf zijn, opereren
draaien (ww) :
werken, lopen, in bedrijf zijn, functioneren
marcheren (ww) :
werken, lopen, vorderen, gaan, functioneren
gaan (ww) :
werken, lopen, marcheren, functioneren
zich bezighouden (ww) :
werken, zich ophouden, zich occuperen
helpen (ww) :
werken, bevorderen, baten, korten
dienst doen (ww) :
werken, functioneren, fungeren
ageren (ww) :
werken, handelen, optreden
doen (ww) :
werken, functioneren
aanstaan (ww) :
werken, draaien
arbeiden (ww) :
werken

woordverbanden van ‘werken’ grafisch weergegeven

in het Handwoordenboek van Nederlandsche Synoniemen (1908):

Tusschen arbeiden en werken bestaat hetzelfde onderscheid als tusschen arbeid en werk, hoewel arbeiden (vooral door invloed van het Hoogd.) in sommige, gevallen, niet met het bijdenkbeeld gepaard gaat, dat het meer inspanning-vereischt dan werken. Bij de drie laatste woorden staat het zware en ver-. moeiende van den arbeid op den voorgrond. Zwoegen zegt men van arbeid verrichten, die iemands krachten bijna te boven gaat; sloven gaat met het bijdenkbeeld gepaard, dat de te verrichten arbeid moeilijk en langdurig is, en dubbel zwaar valt door getob, zorg en kommer waaronder hij geschiedt, terwijl slaven gebezigd wordt van het verrichten van een gedwongen, harden, rusteloozen arbeid, waarbij de mensch zich vernederd gevoelt.

Zijne kracht aanwenden om iets tot stand te brengen. Doen is het algemeene begrip, en wordt van elke uiting van kracht gezegd, onverschillig of deze van den mensch, het dier, of van eene natuurkracht of een begrip uitgaat. Men zegt evenzeer: wat doet de mensch en wat doet de hond als wat zou het weer willen doen en wat doet des menschen geloof tot zijne zaligheid. Handelen wordt vooral gebezigd van de door verstand en wil veroorzaakte werkzaamheid van redelijke wezens; van levenlooze stoffen en van dieren gebruikt men werken. Het middel begint te werken. De spinnen werken. Werken onderstelt altoos een uitwerksel, een gewrocht. Verrichten wordt meestal gebezigd van het volbrengen van een werk, dat op eene bepaalde wijze moet geschieden; zijne dagelijksche bezigheden verrichten. Verrichten grenst in zijne beteekenis aan volbrengen (z. afdoen); het heeft echter meer de handeling zelf op het oog, terwijl volbrengen meer op het resultaat ziet. Maken onderscheidt zich van doen hierdoor, dat de werking altijd onder het bereik der linnen valt, en gewoonlijk ook iets duurzaams achterlaat. (Eene wandeling, eene reis, een tocht maken zijn uitdrukkingen in strijd met het Nederlandsche taaleigen, dat hier doen vereischt). Vervaardigen voegt aan de beteekenis van maken die van voltooien toe. Gelijk verrichten doorgaans in een goeden zin gebruikt wordt, komt bedrijven meest altijd in een slechten zin voor, b.v. eene edele daad verrichten, een snood stuk bedrijven.

in Woordenboek der Nederduitsche synonimen (1821), band 1, blz. 228:

in Nederduitsche synonymen (1836), band 1, blz. 396:

in de lijst met antoniemen (woorden met een tegengestelde betekenis):

werken
luieren, weigeren

woorden met een verwante vorm:

zie ook:

bij andere sites:

synoniemen-sites:
algemene woordenboeken:
oorsprong:
woordcombinaties:
zinsverband en voorbeeldzinnen:
vertalen:
naar het
overige:

debug info: 0.0019 c